Ogród Jane Austen

Strona poświecona Jane Austen

Nie jesteś zalogowany.

Ogłoszenie

#1 2009-08-17 04:04:35

SylwiaS
Użytkownik

Archetypy angielskie i polskie

Zastanawiam si? na ile bycie Polakiem pomaga lub przeszkadza w odbiorze i interpretacji Austen.

Polska kultura wywodzi si? z tradycji szlachty i inteligencji, a klasy ?redniej si? jeszcze nie doczekali?my, podczas gdy obecna angielska g?ównie z mieszcza?stwa, a Amerykanie szlachty w ogóle nie mieli. W tym sensie nam mo?e by? ?atwiej. Niektóre zwyczaje u nas przetrwa?y, podczas gdy tam ju? s? przesz?o?ci?: zwracanie si? do dalszych znajomych per pan/pani, czy ca?owanie w r?k?. Wielu czytelników angielskich czyta t? scen? gdzie Lizzy podaje Wickhamowi r?k? do poca?owania (kiedy W ju? jest m??em Lidii) jako prób? bycia mi?? a nawet flirtu, podczas gdy Polacy raczej powinni wiedzie?, ?e to nieuprzejmie da? facetowi r?k? do ca?owania kiedy sam o to nie prosi i ?e poca?unek w r?k? to wyraz szacunku a nie mi?o?ci. Jeste?my te? krajem g?ównie jednowyznaniowym, tak jak Anglia by?a wtedy, wi?c religia nie kole nas a? tak bardzo w oczy, a nawet wydaje si? naturalnym elementem w literaturze czy dyskusji.

Z drugiej strony nasza literatura tamtego okresu i pó?niejsza ma ca?kiem inne archetypy. Kobiety-Polki nie s? takie ciche i we wszystkim zale?ne, cz?sto s? waleczne. M??czy?ni si? od nich ucz?, a u Austen wszyscy faceci s? m?drzejsi. Powie?? gotycka prawie nie istnieje i jest ma?o znana. Seks jest traktowany z wi?ksz? swobod? i dla wzajemnej przyjemno?ci, ale mi?o?? jest ujmowana do?? powierzchownie, bo u nas jest pe?no w?tków politycznych, których tam nie ma. Nie mamy archetypu 'predatora seksualnego' (gwa?c? tylko wrogowie wojenni lub zdrajcy narodu, i to rzadko) a kobiety-libertynki s? traktowane z ?yczliwo?ci? (Telimena jest ca?kiem fajna w przeciwie?stwie do Lady Susan). Polki tamtego okresu mia?y ?atwiej - demokracja szlachecka wp?yn??a pozytywnie na ich pozycj? w spo?ecze?stwie, podczas gdy Angielki by?y bardziej zdominowane przez m??czyzn. Za to Angielki nie musia?y si? martwi?, ?e ca?a armia przewali im si? przez dom, ?e kto? si?? wy?le ich synów na wojn?, lub ?e zostan? zes?ane na Syberi?. Jednak to mo?e te? wp?ywa? na nasz odbiór bohaterek - mo?emy oczekiwa? wi?kszej aktywno?ci lub odpowiedzialno?ci za innych, bo Matka-Polka jest bardzo odpowiedzialna i organizuje ognisko domowe, lub najbli?sz? spo?eczno??, walczy jak lew itp. Równie? separacja kobiet i m??czyzn w Anglii jest znacznie wi?ksza. My my?limy o salonach gdzie kobiety i m??czy?ni przebywaj? razem, a jak facetów nie ma to znaczy, ?e s? na wojnie, a tam si? dziel? po obiedzie lub faceci znikaj? w m?skich klubach.

Czy s? takie rzeczy, które wyda?y si? Wam szczególnie dziwne u Austen, lub takie których nie lubicie bo nie odpowiadaj? Waszym wyobra?eniom o tej epoce, lub zwyczajnie ich nie lubicie bo Was dra?ni?? Albo takie do zrozumienia których musieli?cie przeczyta? dodatkowe materia?y o historii i obyczajach, jak majorat, który w Polsce by? rzadki? Czy s? cechy charakteru g?ównych bohaterów, które Austen zdaje si? widzie? pozytywnie a Wy ich nie lubicie? Lub rzeczy, które Austen zdaje si? pi?tnowa?, podczas gdy Wam wydaj? si? do przyj?cia? Jednym s?owem, to pytanie o wszystko co mo?e wynika? z ró?nicy kulturowej - od archetypów literackich po histori?.

Offline

 

#2 2009-09-01 20:08:11

Akaterine
Administrator

Re: Archetypy angielskie i polskie

Ciekawe zagadnienie, musia?am si? d?u?ej nad nim zastanowi? i dosz?am do wniosku, ?e je?eli cokolwiek mi nie pasowa?o pod wzgl?dem kulturowym, to uznawa?am, ?e "tak widocznie w Anglii wtedy by?o", czyli innymi s?owy, lektura JA by?a dla mnie w równej mierze rozrywk?, co swego rodzaju edukacj?.
Dodatkowe materia?y czyta?am (szczególnie ten majorat wink), ale raczej jako uzupe?nienie ni? jako jedyne ?ród?o dla zrozumienia, o co w?a?ciwie chodzi.
Zatem ja zbyt du?o w tym temacie do powiedzenia nie mam, ale bardzo jestem ciekawa opinii innych smile.


"The more I know of the world, the more am I convinced that I shall never see a man whom I can really love."

Offline

 

#3 2009-09-02 17:40:26

AineNiRigani
Użytkownik

Re: Archetypy angielskie i polskie

archetypy polskiej literatury sa skrajnie rozne od angielskich, bo skrajnie rozna byla nasza historia. Anglia jako wyspa od Tudorow prowadzila tzw psia polityke, na co nasz polski honor nie pozwalal. My musielismy i musimy byc bohaterami, nawet jesli to oznacza meczenstwo - stad tez nasze arechtypy prezentowane przez literature: sarmata, oswiecony obywatel, Winkielriedyzm, mesjanizm, czy w ostatecznosci wallenrodyzm. Dopiero gdy nam dali po tylkach w powstaniu styczniowym cos sie w lbach naszej szlachty ruszylo i rozpoczela sie praca organiczna i praca u podstaw. I znowu archetypem jest poswiecenie do granic mozliwosci, bohaterstwo, honor - si?aczka, Judym, Pokotynka itp. Ogolnie uwazam, ze Polacy zawsze byli politycznie glupim narodem - ale to juz moa prywatna opinia i wnioski na podstawie mniej lub bardziej ogolnie znanej historii.
Kobiety musialy byc samodzielne, bo mialy na utrzymaniu rodzine - czesto ich mezowie bioracy udzial we wszelkich wojenkach, powstaniach, walkach dlugo nie wracali, albo byli wysylani na Sybir wywracajac im na glowe cale zycie. Poza tym porownujac wyksztalcenie mlodych panien w Polsce i Anglii, to jednak tutaj nasz narod preferowal w miare wykszta?cone kobiety. Nie tylko granie, haftowanie, malowanie i ew. jezyk obcy. Nasze kobiety musialy umiec jezdzic konno, czesto poslugiwaly sie bronia (co u Austin bylo nie do pomyslenia), czesto byly mecenasami sztuki, ale raczej jako jej wybitne znawczyni, a nie domorosle malarki. Podobnie zreszta inny system ksztalcenia mlodziezy meskiej w znacznym stopniu wplywal na ich odbior rzeczywistosci.
Warto tez wspomniec, ze wszelkie nowosci i moda docierala do nas z Francji, stad tez wieksza swoboda Telimeny i innych kobiet przelomu XVIII i XIX w. W Anglii Francja byla odbierana jako gniazdo rozpusty i demoralizacji - warto zwrocic uwage na stroje, ktore w okresie Regencji pomimo podobienstwa do sukien Empire, byly jednak mniej prowokujace, bardziej praktyczne i zdecydowanie skromniejsze - zarowno w kroju jak i materialach. Wszelkie nowinki francuskie byly odbierane w Anglii jako wtopa towarzyska (rzec by sie chcialo faux pas smile ).

Ostatnio edytowany przez AineNiRigani (2009-09-02 17:49:12)


Nawet kojot na kamieniu mo?e dosta? wilka...
http://swiataine.blogspot.com/

Offline

 

#4 2009-09-03 15:07:16

JoannaS
Użytkownik

Re: Archetypy angielskie i polskie

Nie bardzo rozumiem tego:
"M??czy?ni si? od nich ucz?, a u Austen wszyscy faceci s? m?drzejsi."
Czytaj?c powie?ci JA nie odnios?am takiego wra?enia. M??czy?ni cz?sto s? g?upi czy wr?cz podli (np. pastor Collins, sir William Lucas, Wickham, Willoughby, sir Elliot czy kilku bohaterów Mansfield Park).

Offline

 

#5 2009-09-03 17:58:54

Akaterine
Administrator

Re: Archetypy angielskie i polskie

Ale jednak bohaterowie z tych "lepszych", czyli Darcy, Wentworth, Knightley s? m?drzejsi od swoich wybranek, zarówno je?eli chodzi o typowo szkoln? edukacj? (w ko?cu kobiety nie mia?y takiego dost?pu jak m??czy?ni), jak i pewn? znajomo?? ?ycia - w ko?cu m??czyznom by?o ?atwiej podró?owa?, "bywa?" gdzie trzeba, poznawa? nowych ludzi. Wi?kszo?? g?ównych bohaterek JA to panny, które wi?kszo?? swojego ?ycia sp?dzi?y na wsi. I tak na przyk?ad cho? Lizzy by?a na tyle inteligentna, ?e z pewno?ci? czu?a, jak powinna si? zachowa? w lepszym towarzystwie, ?eby nie wyj?? na niewychowan? prowincjuszk?, to jednak Darcy by? pod tym wzgl?dem wy?ej, bo on WIEDZIA?, bo mia? do?wiadczenie. Emma i Knightley - tu wyja?nia? nie trzeba, bior?c pod uwag? to, ?e j? ci?gle poucza? wink, podobnie by?o z Fanny i Edmundem - to on j?, ?e tak powiem, wprowadza? w ?wiat.


"The more I know of the world, the more am I convinced that I shall never see a man whom I can really love."

Offline

 

#6 2009-09-04 12:07:09

AineNiRigani
Użytkownik

Re: Archetypy angielskie i polskie

a jednoczesnie dla kontrastu do "naszych" bohaterow sa przedstawiani panowie Collinsowie, Lucasowie, Elliotowie - aby na tym tle ci "nasi" wydali sie jeszcze wspanialsi i szlachetniejsi - nawet jesli w rzeczwistosci tacy nie byli.


Nawet kojot na kamieniu mo?e dosta? wilka...
http://swiataine.blogspot.com/

Offline

 

#7 2009-09-04 20:04:37

Dione
Użytkownik

Re: Archetypy angielskie i polskie

AineNiRigani napisał:

Polacy zawsze byli politycznie glupim narodem - ale to juz moa prywatna opinia i wnioski na podstawie mniej lub bardziej ogolnie znanej historii.

Oj, wyj?tkowo trafnie rzecz uj??a?. Polacy mog? by? wykszta?ceni, oczytani, wyedukowani itp. , ale zawsze pozostaj? ma?o inteligentni, szczególnie je?li chodzi o uczenie si? na b??dach historii.

AineNiRigani napisał:

Kobiety musialy byc samodzielne, bo mialy na utrzymaniu rodzine - czesto ich mezowie bioracy udzial we wszelkich wojenkach, powstaniach, walkach dlugo nie wracali, albo byli wysylani na Sybir wywracajac im na glowe cale zycie.

A z tym zgodz? si? jeszcze ch?tniej wink Polska to chyba jeden z niewielu europejskich (a nawet i wszystkich) krajów, gdzie kobiety od wieków mia?y do?? znaczn? pozycj? zarówno polityczn? i ekonomiczn?, jak i spo?eczn?. Abolicjonizm i feminizm w Polsce przesz?y chyba z najmniejszym bólem, mi?dzy immymi dlatego ?e polskie kobiety przyzwyczajone do samodzielno?ci, jako? szczególnie nie kwapi?y si? do uzyskiwania swoich praw. I wybaczcie, ale musz? to powiedzie?: Polacy s? szczególnie wra?liwi/czuli/przysposobieni do wszelkich romantycznych (czytaj niby bohaterskich) dzia?a? i Polki po prostu musia?y by? zawsze bardziej twardo st?paj?ce po ziemi ni? kobiety innych narodowo?ci. Prawda jest taka, ?e kiedy polscy herosi walczyli za wolno?? swoj? i czyj??, polskie ba?og?owy pada?y ofiar? gwa?tów i przemocy ze strony "przeiwników, zaborców, naje?d?ców" i nie mia?y wi?kszego wyboru, jak sta? si? twardymi, silnymi i zupe?nie samodzielnymi jednostkami. A u JA? Chyba jednak kbiety mia?y mniej problemów, nawet te nie zamo?ne i nie ?adne.


Mój ch?opak si? w?a?nie o?eni?....

Offline

 

Stopka forum

Powered by PunBB
© Copyright 2002–2008 PunBB