Odrzucić dumę i uprzedzenie
Adaptacja powieści Jane Austen. Do malowniczego Netherfield przybywa przystojny i bogaty Charles Bingley (Simon Woods) z zamiarem osiedlenia się tam na stałe. Przybysz wzbudza żywe zainteresowanie lokalnej społeczności, zwłaszcza niezamożnych panien na wydaniu.
Na zawarciu bliższej znajomości z nowym sąsiadem zależy szczególnie pani Bennet (Brenda Blethyn), matce pięciu dorosłych córek, których jedyną szansą na dostatnie życie jest bogate zamążpójście. Sprawa jest paląca, gdyż cały rodzinny majątek ma wkrótce przejść w ręce antypatycznego kuzyna, pana Collinsa (Tom Hollander). Początkowo wszystko układa się po myśli pani Bennet. Bingley zakochuje się w jej najstarszej i najładniejszej córce, Jane (Rosamund Pike). Tymczasem jego najlepszy przyjaciel, ponury i wyniosły Fitzwilliam Darcy (Matthew Macfadyen), obdarza zainteresowaniem jej młodszą siostrę, Elizabeth - Lizzie (Keira Knightley). Rozpoczyna się wojna płci.
Spotkania młodych są częste, ale dość mało zachęcające. W tym czasie, Lizzie - wspierana przez ojca (Donald Sutherland) - odrzuca oświadczyny dalekiego kuzyna pana Collinsa. Kiedy Bingley nagle wyjeżdża do Londynu zostawiając zrozpaczoną Jane, Lizzie obarcza za to winą Darcy`ego. Dopiero rodzinny kryzys związany z najmłodszą siostrą Bennet - Lydią (Jena Malone), otwiera oczy Lizzie na prawdziwą naturę jej związku z Darcy`m.
Najpierw Elizabeth towarzyszy ciotce i wujowi w wyprawie do Peak District. Podczas wizyty w imponującej rodzinnej posiadłości Darcy`ego, Pemberley - ponownie dochodzi do spotkania młodych.
Kiedy mogłoby się wydawać, że Lizzie i Darcy znajdują między sobą nić porozumienia, wybucha skandal: Lydia ucieka z Wickhamem. Zaniepokojona rodzina odczuwa, jednak pewną ulgę, kiedy okazuje się, że zostało zaaranżowane małżeństwo.
Lydia i Wickham triumfalnie wracają do domu i okazuje się, że za ich szczęściem stoi nie kto inny, tylko Darcy. Teraz, kiedy może być już za późno, Elizabeth zdaje sobie sprawę, z tego, że od dawna go kocha. Nagły powrót Bingleya, któremu towarzyszy Darcy, przynosi Elizabeth nadzieję. Także Darcy, odrzucając dumę i uprzedzenia, jest teraz w stanie uwierzyć w ich wspólną przyszłość.
Wspaniały świat Jane Austen, z całym swoim romantyzmem i emocjami, to klasyczna opowieść o miłości i wynikających z niej nieporozumieniach rozgrywająca się w podzielonej klasowo Anglii XVIII wieku. Bohaterowie Austen to młodzi ludzie - Lizzie ma 20 lat, Darcy - 28, Lydia - 15. Emocje, których doświadczają, to emocje młodych ludzi, którzy zakochują się po raz pierwszy.
Scenarzystka Deborah Moggach ("Goggle Eyes"), także powieściopisarka ("Seesaw", "Tulip Fever", "Porky"), stwierdza:
- Starałam się być wierna powieści, która ma idealną trzyaktową strukturę, dlatego nie zmieniłam zbyt wiele. To piękna historia; romans dwojga ludzi, którzy myślą, że się nienawidzą, a tak naprawdę są po uszy w sobie zakochani. Siostry Bennet musiały wyjść za mąż, inaczej ich rodzina popadłaby w ruinę, chociaż dla współczesnego widza, te dziewczęta wyglądają na nieźle sytuowane! Musieliśmy tak poprowadzić akcję, aby widzowie naprawdę zatroszczyli się o ich przyszłość. Rodzina Bennet wydaje się być zamożna (mieszkają w dużym domu, posiadają powóz i służbę) a my musimy wiarygodnie pokazać, że jeśli siostry nie wyjdą dobrze za mąż, skończą w biedzie ignorowane przez ludzi własnej, a także niższych klas.
W swojej adaptacji, Moggach zwróciła szczególną uwagę na dialogi napisane przez Jane Austen.
- Nie można było oczywiście zachować wspaniałych dialogów Austen w całości, ale wykorzystaliśmy je najlepiej jak było można - wyjaśnia scenarzystka - Są jak najlepsze przyprawy świata. Ludzie kochają tę powieść i często znają na pamięć zawarte w niej dialogi.
Warto dodać, że współscenarzystką "Dumy i uprzedzenia" jest Emma Thompson, znana aktorka brytyjska ("Powrót do Howards End", "Okruchy dnia", "Carrington", "Anioły w Ameryce", oraz "Rozważna i romantyczna", "Dowcip-Wit", "Niania" - do trzech ostatnich filmów napisała także scenariusze).
Elizabeth Bennet jest postacią, z którą identyfikuje się kilka pokoleń. Keira Knightley określa ją jako "wymarzoną bohaterkę każdej dziewczyny".
Reżyser Joe Wright (m.in. mini-serial "Charles II: The Power & The Passion", "Nature Boy") przyznaje:
- Na początku nie brałem pod uwagę kogoś tak pięknego jak Keira. Szukałem aktorki, która nie całkiem pasowałby do stereotypu kobiecości. Miała być bystrą i trudną we współżyciu dziewczyną. Kiedy poznałem Keirę, zdałem sobie sprawę, że jest młodą, poszukującą osobą, a do tego typem chłopczycy. Ma jasny umysł i duże poczucie humoru. W trakcie zdjęć ciągle mnie zaskakiwała. Bo czego każdy z nas oczekuje od aktora? Oryginalności myślenia; oddania serca roli i zdolności do słuchania innych aktorów. Keira posiada te wszystkie cechy.
Jeszcze większym wyzwaniem dla filmowców okazało się znalezienie odpowiedniego aktora do roli Fitzwilliama Darcy`ego. Tak wspomina ten proces Wright:
- Matthew Macfadyen był idealny. Darcy ma 28 lat, a Matthew 29. Nie chodziło mi tylko o to, aby zaangażować przystojnego faceta; Darcy jest interesujący i skomplikowany. Jest młodym człowiekiem z niewielkimi zdolnościami towarzyskimi i sporym poczuciem odpowiedzialności. Jego rodzice zmarli i zostawili mu olbrzymią posiadłość oraz młodszą siostrę, którą musiał się opiekować. Według mnie Darcy musiał po prostu szybko dorosnąć. Matthew pokazał Darcy`ego jako skomplikowanego młodego mężczyznę, którego nie jest łatwo pokochać, ale który jest tak naprawdę dobrym, honorowym człowiekiem. Matthew nie bał się stworzyć postaci, której widzowie początkowo nie lubią. Musimy go nie lubić, ponieważ postrzegamy go oczyma Lizzie. Dojrzewamy do tej miłości razem z dziewczyną.
Knightley wyznaje:
- Matthew jest seksowny w stylu Richarda Burtona, z domieszką Alana Rickmana. W Darcy`m łatwo dostrzec to szorstkie piękno, wiedząc, że jest mężczyzną, który spaceruje po polach, wspina się na drzewa i zarządza posiadłością. Dzięki Matthew, Darcy zyskuje taką cechę, jak niezwykła wrażliwość.
Joe Wright podsumowuje:
- Początkowo Darcy nie może poradzić sobie z tym, że Lizzie mu się podoba. Zachowują się jak dzieci na placu zabaw; ciągną się za włosy, bo nie wiedzą jak wyrazić swoje uczucia. Od chwili, w której się spotkali, wywierają olbrzymi wpływ na swoje życie. Kiedy jej się oświadcza, dziewczyna stwierdza, że od pierwszej chwili wiedziała, że Darcy jest ostatnią osobą, za którą chciałaby wyjść za mąż. Jeśli jednak spotykasz osobę, do której zupełnie nic nie czujesz, dlaczego w ogóle przychodzi ci do głowy myśl o ślubie? Kiedy Lizzie myśli o tym, jak bardzo nie lubi Darcy`ego przecież ciągle o nim myśli.
Jedyną Amerykanką wśród aktorów jest Jena Malone, której wcześniejsze role przekonały filmowców do powierzenia jej roli Lydii Bennet. Malone dobrze rozumiała graną przez siebie nastolatkę:
- Lydia interesuje się głównie wstążkami i żołnierzami. Ma 15 lat i uwielbia myśleć o tym, jak to będzie jak się zakocha. Spędza całe dni myśląc o tym, co na siebie założy, kiedy będzie mogła spotykać się z chłopcami. Jest zachwycona możliwością chodzenia na tańce. Tylko tam może tańczyć z kim ma ochotę. Jej codzienne życie jest bardzo proste, nie wykonuje prac domowych, nie chodzi do szkoły, ponieważ zrezygnowano z jej edukacji. Jest najmłodsza z sióstr Bennet i ma największą swobodę. Jej możliwości różnią się zupełnie od tych, jakie mają dzisiejsze młode kobiety. Dla Lydii, jedynym sposobem na zabezpieczenie sobie przyszłości jest małżeństwo. W przeciwnym wypadku będzie musiała mieszkać z rodziną, opuścić dom lub zamieszkać z inną rodziną w zamian za pracę guwernantki. Wtedy jednak jej status społeczny obniży się i nie będzie miała szans na poślubienie kogoś ze swojej sfery.
Pozostałe z pięciu sióstr, Kitty i Mary Bennet, zagrały debiutantki: Carey Mulligan i Talulah Riley. Tamzin Merchant została obsadzona w roli Georgiany, siostry Darcy`ego. Do roli ciotki Darcy`ego, Lady Catherine de Bourg zaangażowano Judi Dench. Zdjęcia nakręcił Roman Osin ("The Warrior"), scenografię zaprojektowała Sarah Greenwood ("Nature Boy", "Bodily Harm", "Charles II: The Power & the Passion"), a kostiumy - Jacqueline Durran ("Vera Drake", "Topsy-Turvy").
- Jacqueline, która pracuje z Mike`m Leigh, stosuje realistyczny styl zorientowany na postaci - tłumaczy Joe Wright - W bardzo piękny sposób wykorzystała więc tkaniny i kolory.
Keira Knightley dodaje:
- Kiedy aktorzy stali w pobliżu w swoich codziennych ubraniach, my, dziewczęta od Bennetów, mogłyśmy normalnie z nimi rozmawiać. Kiedy jednak zakładali kostiumy filmowe przeobrażali się w tak seksownych facetów, że stawałyśmy się wszystkie idiotkami nie potrafiącymi sklecić zdania. Tak byli dobrze ubrani!
Już od dawna centralne postaci powieści Jane Austen wykorzystywane są w wielu filmach, m.in. w komedii "Dziennik Bridget Jones: W pogoni za rozumem".
- Powieść, którą napisała Jane Austen jest wielopoziomową bajką - uważa reżyser - Wierzę, że wszystkie bajki wywodzą się ze społecznej rzeczywistości i zawierają w sobie emocjonalne prawdy zrozumiałe dla każdego pokolenia. Współcześni ludzie też się zakochują, też uprzedzają się do siebie i często są zbyt dumni, aby podjąć jakieś działanie. Lubimy, kiedy opowiada nam się o miłości. "Duma i uprzedzenie" to opowieść o tym, jak starać się zrozumieć drugiego człowieka.
Siódme z ośmiorga dzieci (i jedna z dwóch sióstr), Jane Austen (1775-1817) urodziła się jako dziecko Cassandry i George`a Austen w Steventon, Hampshire. Przez pierwsze 25 lat swojego życia mieszkała w małym miasteczku w południowo-środkowej Anglii. Jej ojciec był proboszczem miejscowej parafii. Dziewczyna spędziła kilka lat na nauce w szkole, ale głównie uczyła się w domu. Matka nauczyła ją francuskiego (i trochę włoskiego) oraz gry na fortepianie.
Jeszcze jako nastolatka, uwielbiająca czytać dziewczyna pisała krótkie satyryczne teksty, a w latach 1796-1797, w wieku 21 lat miała już gotowy manuskrypt powieści "Duma i uprzedzenie" (Pride and Prejudice), wtedy jeszcze zatytułowany "Pierwsze wrażenie" (First Impressions).
Wkrótce potem zakochała się w pewnym młodym człowieku, jednak odradzono jej małżeństwo, ponieważ, ani ona ani on nie posiadali żadnego majątku. Kilka lat później, Jane zaręczyła się, ale szybko zerwała zaręczyny, prawdopodobnie zdając sobie sprawę z tego, że nie jest zakochana.
Przez kilka lat Austen nie kontynuowała pisania, ponieważ po śmierci ojca w 1805 roku, rodzina często zmieniała miejsce zamieszkania. Powróciła do pisania w 1809 roku, kiedy razem z matką i siostrą Cassandrą, wprowadziła się do domu w Chawton należącego do jednego z jej braci. Kiedy wydawca odrzucił oryginalny rękopis "Pierwszego wrażenia", Jane zaczęła nanosić poprawki, które ostatecznie przybrały kształt znanej wszystkim powieści "Duma i uprzedzenie". Wtedy także zajęła się doskonaleniem swoich wcześniejszych prac.
Dwa lata po świetnie przyjętej powieści "Rozważna i romantyczna" (Sense and Sensibility) - Jane sama ją wydała - w styczniu 1813 roku ukazała się książka zatytułowana "Duma i uprzedzenie". Kolejne cztery powieści Jane Austen to: "Mansfield Park", "Emma", "Persuasion" i "Northanger Abbey". Dwie ostatnie zostały wydane pośmiertnie w 1817 (pisarka zmarła w wieku 41 lat po długiej chorobie). Austen pozostawiła po sobie niedokończoną powieść zatytułowaną "Sandition".
W filmach, programach telewizyjnych i powieściach wielu autorów ciągle widać wpływ Jane Austen, a w szczególności jej najpopularniejszej powieści "Dumy i uprzedzenia". Tak długo, jak miłość i podziały społeczne będą obecne w naszym życiu, tak długo kolejne pokolenia czytelników i widzów będą odnajdywać w powieściach Austen coś dla siebie. "
zrodlo:
http://www.film.pl/modules.php?name=FilmPl_News&file=article&sid=2516
Gosia, 2006-02-14 08:35:32